Poliüretan Nedir ?
FEATUREDÖzellikle de yapı işlerinde ve gündelik hayatta kullandığımız pek çok ürünün endüstrisinde adına sık rastladığımız poliüretanın ne olduğunu olduğu kadar nerelerde kullanıldığını öğrendiğinizde de çok şaşıracaksınız. Hayatımızın neredeyse her alanında büyük kolaylıklar sağlayan bu maddenin geçmişi ve bugünü oldukça ilginç.
Poliüretan bir polimerdir. Organik bileşenlerin üretan bağı kurarak oluşturdukları bir tür maddedir. Farklı türde pek çok poliüretan vardır. Bunların çoğu termosetting özelliğe sahiptir yani yüksek sıcaklıkta dahi erimez, katı formlarını korurlar. Yine de termoplastik, yani sıcaklıkta eriyen poliüretan cinsleri de bulunmaktadır.
Poliüretan cinslerinin büyük bir çoğunluğunda açık hücre yapısı görülebilir. Bu da katı ya da sıvı da olsa köpüksü bir yapıya sahip olmasını sağlar. Bu nedenle de gündelik hayatta rastalayacağımız poliüretanların büyük bir bölümü köpük formundadır. Poliüretanı tek başına değil de poliüretan köpük olarak daha sık duyabilirsiniz.
Poliüretan köpüklerin pek çok farklı türü vardır. Yapımında kullanılan bağlayıcı madde poliüretan köpüklere göre değişebilir. Her farklı bağlayıcı madde ile yeni bir bileşen yaratılmış olur. Ortaya çıkan sonuçların çoğu birbirinin neredeyse aynısıdır, fakat patentli olduğu için çoğu üretici tarafından değişik bir madde kullanılarak hazırlanabilir. Bu da hepsinin yeni bir isime sahip olmasına sebep olur.
Nerelerde Kullanılır?
Poliüretan köpükler ya da kısaca PU köpükler yapı ve inşaat işlerinin en çok farklı alanlarda kullanılan malzemelerinden biridir. Özellikle de yalıtım için tercih edilir. PU köpükler boşlukların doldurulmasında, ısı yalıtımı işlerinde, ses yalıtımında, bağlama işlerinde ve de pasif ateşten koruyucu olarak kullanılabilir.
Günümüzde yapı ve inşaat işlerin, yalıtım aşaması olmadan düşünmemiz imkansızdır. Bu nedenle de yalıtım malzemeleri inşaatın öncelikli materyalleri arasında yer alır. PU köpükler farklı formlarda satışa sunulabilir. Tüp içinde tek ya da iki bileşenli poliüretan köpükler de bulunmaktadır. Elle uygulama yapılan ya da özel tabancalarla uygulanan PU köpükler de piyasada bulunabilir. PU köpükler cinslerine göre değişkenlik göstermekle beraber en fazla kendisinin 30 katı hacmine kadar genişleyebilen bir yapıya sahiptir. Kürleşme ise havadaki nemle etkileşime geçmesiyle oluşur.
Boşluk Doldurma
Poliüretan köpükler duvarların arasındaki boşlukları ve çatlakları, binalar arasında boş kalan yerleri doldurmak, kapı ve pencereler yerleştirilirken kalan hava aralıklarını doldurmak için ideal bir malzemedir. Bu tarz boşluk doldurma işlemlerini yapmak için standart ya da premium poliüretan köpükleri tercih edebilirsiniz. Profesyonel olmayanların dahi kolayca kullanabilecekleri tabancalı aplikatörler özellikle küçük boşluklar için tavsiye edilir.
Isı Yalıtımı ve Hava Geçirmezlik
Yalıtım, özellikle de ısı yalıtımı binalarda ısıyı içeri hapsetmeye yarayan, çevreyi koruyan ve bütçenizi gözeten bir adımdır ve asla atlanmamalıdır. Pencere ve kapıların yerleştirilmesi esnasında muhakkak bir miktar boşluk oluşacaktır. Bu boşluklar poliüretan köpük yardımıyla doldurulabilir. Her ne kadar ince ve küçük aralıklar olsa da bu gibi boşluklar çok daha fazla yakıt harcanmasına sebep olabilirler. Oysa ki çok kısa bir zaman diliminde ve küçük bir bütçeyle PU köpük kullanarak ısı geçişlerini önleyebilirsiniz. PU köpükler uygulamadan sonra genleşeceği ve kusursuz bir yapışkanlık göstereceği için hava geçirmezdir. Aynı zamanda yıpranma ve parçalanma gibi sorunlar kürleşmeden sonra görülmez, böylece yalıtkanlık yıllar boyunca korunmuş olur. Böylece hava akımı tamamen engellenir.
İzolasyon ve hava geçirmezlik için özel üretilmiş poliüretan köpükler piyasada bulunabilir. Bu PU köpüklerin yüksek izolasyon değerleri ve düşük hava geçirgenliği bulunmaktadır. Böylece iç mekanları kış günlerinde sıcak ve yaz günlerinde daha serin tutar, yakıt masraflarını azaltmanıza yardımcı olur. Son derece kolay bir şekilde de uygulanabilir.
Ses Yalıtımı
Yapı işlerinde katmanlar arasında kullanılacak olan poliüretan köpük ses yalıtımı için kusursuz bir seçim olacaktır. Ses yalıtım PU köpükler orta seviyedeki sesleri bloklama açısından son derecede başarılıdır. Orta seviyedeki seslere örnek olarak konuşmalar ve müzik sesleri verilebilir. Böylece sadece dışarıdan içeriye seslerin geçişi engellenmekle kalmayacak aynı zamanda da içeriden dışarı çıkış da engellenecektir. Müzisyenlerin stüdyoları ve evleri için olmazsa olmaz yapı malzemelerinden biridir PU köpük. Bütün poliüretan köpük cinsleri ses yalıtımında kullanılması için uygundur.
Yapıştırma
Yapıştırma ve bağlama işlemleri için de PU köpük cinslerini gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz. Bu işlemle için hem tek bileşenli hem de çift bileşenli PU köpükler piyasada bulunmaktadır. Poliüretan köpük cinsleriyle yapılacak yapıştırma işlemleri özel bir alan gerektirmez. PU köpükler kısa sürede kürleştiği için fazla vakit almaz, çevreye karşı duyarlıdır, solvent içermez. Uygulama basittir ve sonrasında temizlik gerektirmez, özellikle de ambalaj ya da tabanca ile uygulama yapılacaksa. Aynı zamanda da muadillerine göre çok daha uygun fiyatlı bir yapıştırıcıdır. Buna rağmen en güçlü yapıştırıcılardan bir tanesidir.
Yapıştırma
Hava geçirmez özelliği sayesinde olası yangınların ilerlemesine büyük ölçüde engel olan PU köpükler kendileri de alev almaz maddelerden hazırlanmışlardır. Pek çok poliüretan köpük cinsi aynı zamanda yüksek sıcaklıklarda erimezler ve katı köpük formunu korumaya devam eder. Bu da alevlere karşı uzun süre direnç gösterebileceği anlamına gelir. Hava geçirmezliği sayesinde dumanların da geçişini engellemektedir. Yangına karşı korumalı özel PU köpükler de üretilen poliüretan köpükler arasında yer almaktadır.
Poliüretan köpükler hayatımızda tahmin ettiğimizden de büyük bir yer kaplar. Yolculuk ettiğimiz arabaların koltuklarından gece üzerinde uyuduğumuz yatak ve yastıklarda kullanılan memory foam isimli maddeye kadar neredeyse her şeyin yapımında kullanılırlar.
Yapı sektöründe ise kapı ve pencerelerin montajlarında, boşluk ve çatlakların doldurulması için tercih edilirler. Hava gibi su da geçirmediği ve dayanıklı olduğu için soğuk hava borularının parçalarının yapıştırılmasında kullanılır. Aynı zamanda da çatı kiremitlerinin yerleştirilmesi ve birbirlerine yapıştırılmasında da su geçirmezliği ve de dış hava etkenlerine karşı dayanıklılığı oldukça faydalı bulunur. Endüstriyel çatı izolasyonlarında da benzer derecede bir başarı gösterir.
Suya karşı dayanıklılığı tekne ve yat yapımında ve onarımlarında dış cephelerde özellikle tercih edilmesini sağlayan özelliklerden biridir. Poliüretanın havave nem geçirmez özelliği kuru gıda depolarının yalıtımında da bir tercih sebebi olur.
Gündelik yaşamda elimizde kullandığımız bulaşık süngerinde bile rastladığımız PU köpük endüstriyel açıdan devrim yaratmış, kolay uygulamalı ve uygun fiyatlı bir üründür. Çevreye zarar vermez, aksine yalıtımda kullanıldığı için uzun vadede çevre için en iyi yapı malzemelerinden biridir.
